Ересек балалар үлкен болған сайын, олардың өмірінде мойынсұнушылық пен жауапкершілік үшін аз орын қалуы керек. Ересек бала өзінің арманын жүзеге асыра алуы үшін оның қолында құралдары болуы керек. Ал жасөспірім - жасөспірімді жауапкершілікке үйретудің ең жақсы уақыты. Балада осы қасиетті тәрбиелей отырып, еркіндік, бақылау мен парасаттылық арасындағы тепе-теңдікті таба білу керек.
Нұсқаулық
1-қадам
Жасөспіріміңізді жауапкершілікті сезінетін адам ретінде көріңіз. Бұл туралы онымен және басқалармен жиі сөйлесіңіз. Бала өзін-өзі бағалау кезінде ересектердің бағалауын басшылыққа алады. Егер сіз: «Ол ешқашан өздігінен ештеңе жасамайды, оны үнемі мәжбүрлеу керек», - деп сенімді болсаңыз, балаңыз дәл осылай ойлайды және қысым жасамай ештеңе жасамайды. Өзіңіздің ішкі жағымсыз көзқарастарыңызды позитивті ойларға өзгертуге тырысыңыз. Оның орнына: «Ол шешім қабылдай алмайды». Ол болсын: «Мен балаға сенемін, ол өзі туралы ойлануы мүмкін және оның әрекеті үшін жауап береді». Егер сіз оған шынымен сенсеңіз, бала да сенеді, сондықтан басқаша әрекет етеді.
2-қадам
Еңбекқорлық пен мойынсұнушылықты жауапкершілікпен шатастырмаңыз. Ата-аналар көбінесе баланың өзі үшін және оның іс-әрекеті үшін жауапкершілікті қалай білетінін армандайды. Бірақ сонымен бірге олар жасөспірімді қатаң бақылауға және сөзсіз бағынуға бағынады. Жауапты болу дегеніміз - шешім қабылдау, іс-әрекеттің қажеттілігін түсіну және оны орындау. Жауапкершілік сезімін кішкентай балада тәрбиелеуге болады. Мысалы, өзіңіздің жеке міндеттеріңізді таңдау мүмкіндігін беріңіз (ыдыс жуу, үй жинау, үй жануарларына күтім жасау және т.б.).
3-қадам
Барлық тілектерді орындауға және баланың барлық қажеттіліктерін қанағаттандыруға асықпаңыз. Егер адамда үнемі тамақ болса, ол пәтерде әрдайым таза болса, киім-кешек, кітаптар мен ойын-сауық үшін ақшалар өз уақытында пайда болса, онда оның тәуелсіздікке ынтасы жоқ. Осы негіздегі жанжалдарды болдырмау үшін жасөспіріммен келісіңіз, сіз оның өміріндегі қаржылық жағдайыңызды біртіндеп төмендетесіз. Жақсырақ, бірнеше ай немесе бірнеше жыл бойы толық бағдарлама жасаңыз.
4-қадам
Оған жұмсалған ақша туралы ақпаратты баладан жасырмаңыз. Кейбір ата-аналар баласында бәрі болуы керек деп санайды және бұл оның қанша тұратындығын ескермейді. Бірақ қызы немесе ұлы есейген сайын шығындар көбейеді. Ата-аналар көбінесе өздерін шектеуге мәжбүр. Оның барлық қажеттіліктері әрдайым қанағаттандырылатындығына үйреніп, бала бұған тіпті күмәнданбайды.
5-қадам
Балаңызды ақшамен жұмыс істеуге үйретіңіз. Мұны істеу үшін алдымен онымен болашағын қалай елестететіндігі, оның қажеттіліктері, қандай жалақы күтетіндігі және т.б. туралы сөйлесіңіз. Содан кейін сіз шығарған және жұмсаған барлық ақша туралы есеп беру ережесін белгілеңіз. Сондықтан жасөспірім шығындар үшін жауапкершілікті үйреніп, олардың шығындарын бақылауға алады. Әрине, бұл ережені ол өздігінен тапқан ақшаға таратпаңыз. Ақырында, оған өзін-өзі қамтамасыз етуге көмектесіңіз - қолайлы жұмыс табыңыз, жеке бюджетті жасаңыз, бөлек үй жалдаңыз. Есіңізде болсын, бала бір аптаға (айға) қандай қаражат бар екенін нақты білуі керек.
6-қадам
Балаңыз өзін қанша жаста қамтамасыз етуі керек екенін анықтаңыз. Мысалы, ол 20 жаста болсын немесе колледжді бітірсін. Бұл туралы жасөспіріммен алдын-ала келісіп, кейде оны еске түсіріңіз: «Алты айдан кейін (бір-екі жыл) сізге жұмыс тауып, шығындарыңызды төлеу керек». Тұрақты және өзгермейтін болыңыз. Бала әлі дайын емес сияқты болып көрінсе де, шешіміңізді орындаңыз.
7-қадам
Арандатушылыққа ұрынба. Ақыр соңында, баланың алдымен бәрі беріліп, ештеңе талап етілмеген бұрынғы орнына оралуға тырысуы заңды. Кейде сіз оны аямай аяйсыз, және сіздің ойыңызда пайда болады: «Ал, сіз оған осы көйлекті сатып ала аласыз ба?» немесе «Неге жалғыз ұлымды тамақтана алмаймын?»
